Fair play w sporcie i w życiu

Sport jest bardzo popularnym tematem międzynarodowych spotkań młodzieży. Język rywalizacji sportowej jest uniwersalny i ułatwia komunikację oraz integrację młodych osób podczas wymiany. Nawet jeśli osią spotkania są zawody czy wspólne treningi, program powinien być wzbogacony o różne aspekty edukacji międzykulturowej. Sport może być punktem wyjścia do wielu ciekawych tematów i wątków,  takich jak idea fair play, zarówno podczas zawodów, jak i w codziennym życiu. 

POWIĄZANIA TEMATYCZNE

#sport #fair play #rywalizacja #zwycięstwo #przegrana #zdrowie #aktywność ruchowa #pedagogika przeżyć

PROFIL OSÓB UCZESTNICZĄCYCH

Sport może być atrakcyjną propozycją dla wszystkich – niezależnie, ile mają lat, jakiej są płci i sprawności fizycznej. Grupa powinna być jednak złożona z osób w podobnym wieku i kondycji. Sprzyja to wyrównaniu szans i zwiększeniu zaangażowania oraz satysfakcji osób uczestniczących. Inne oczekiwania wobec wymiany o charakterze sportowym mają osoby, które wyczynowo uprawiają jakąś dyscyplinę, a inne te, które sport traktują bardziej jako rekreację i zabawę.

PRZYKŁADOWE DZIAŁANIA

Proporcje poszczególnych punktów programu powinny wynikać z celów projektu. Jeśli spotkanie jest obozem treningowym (ewentualnie połączonym  z zawodami), zajęcia stricte sportowe powinny być dla urozmaicenia uzupełnione o elementy animacji językowej, edukacji międzykulturowej, krajoznawstwa oraz metody stymulujące partycypację i integrację.

Jak w każdym programie, trzeba pamiętać o czasie wolnym. Szczególnie po wysiłku fizycznym jest on niezbędny do właściwej codziennej regeneracji młodych ludzi. Wypoczęci, mogą oni samodzielnie nawiązywać kontakty z innymi osobami w grupie. W spotkaniach, w których sport jest tylko inspiracją do pracy nad innymi tematami, wspólne ćwiczenia i zawody mogą służyć  integracji oraz przełamywaniu barier w grupie. Program oparty jest wówczas w dużej mierze o inne elementy, niż aktywności sportowe.  

Poniżej znajduje się kilka inspiracji działań okołosportowych:

  • warsztaty, projekcje filmów i dyskusje dotyczące różnych aspektów (społeczny/ekonomiczny wymiar sportu, etyka sportowa, kultura kibicowania, sportowcy będący wzorem dla młodych ludzi, zwycięstwo oraz przegrana w sporcie i na co dzień itp.);
  • zabawy z zakresu pedagogiki przeżycia;
  • animacje językowe dotyczące słownictwa sportowego (zob. „Propozycje PNWM”);
  • zwiedzanie stadionów i innych obiektów sportowych;
  • tworzenie własnego kodeksu zasad fair play (w sporcie i w codziennym życiu);
  • podchody i marsze na orientację.

PRZYGOTOWANIE

Zespół projektowy: powinien obejmować osoby, których wiedza i doświadczenie będą komplementarne, co pozwoli spojrzeć na sport z szerszej perspektywy.

Wsparcie zewnętrzne: Inspiracje, materiały edukacyjne, kontakty, a być może także wsparcie organizacyjne i finansowe, mogą zapewnić instytucje zajmujące się sportem w różnych jego wymiarach (także sportem młodzieżowym, powszechnym). Do tego należą:

W Polsce: Polski Komitet Olimpijski, Krajowe Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe

W Niemczech: Deutsche Sportjugend im Deutschen Olympischen Sportbund e.V. (DOSB)

Miejsce: Poza spotkaniem u jednego z partnerów (z wykorzystaniem miejscowego zaplecza sportowego), można rozważyć organizację projektu w miejscu trzecim. Można go poszukać na przykład w bazie międzynarodowych domów spotkań młodzieży (LINK).

Czas: Najczęściej spotkania poświęcone tematyce sportowej mogą odbywać się w różnych porach roku. Ewentualne ograniczenia czasowe wynikają ze specyfiki dyscypliny sportowej, której ma być poświęcony projekt.  

Materiały: zob. punkt “Wsparcie zewnętrzne”.

Rekrutacja: Kryteria rekrutacji wynikają z roli, jaką sport ma odgrywać w spotkaniu. Zależnie od przyjętego wariantu (od rekreacji po wyczynowy trening lub zawody), projekt może być może być ciekawą ofertą dla różnorodnych grup młodych osób (pod kątem wieku, płci, kondycji fizycznej itd.).

Inne ważne aspekty: Program można zbudować wokół dowolnej, popularnej wśród młodych ludzi dyscypliny sportowej. Warto jednak wykorzystać sport jako narzędzie wspierające poczucie przynależności oraz ducha współpracy, a nie wyłącznie na rywalizację, której celem ma być pokonanie przeciwnika.

WYMIAR LOKALNY

Sport ma potencjał budowania silnych więzi i lokalnej tożsamości – widać to często w zachowaniu kibiców i fanów, wspierający swoje ulubione drużyny czy kluby. Ten wymiar sportu także warto podjąć w projekcie.

KONTYNUACJA I TRWAŁOŚĆ

W przypadku współpracy międzyszkolnej dobrze jest zadbać o organizację  spotkań na zmianę u każdego partnera. Wymianę sportową można  powtarzać z kolejnymi rocznikami młodzieży. W ten sposób doświadczenie i rutyna będą  pozwolą ograniczyć nakład pracy związany z organizacją kolejnego projektu. Jako impuls do działań warto wykorzystać różne wydarzenia w ciągu roku, na przykład obchodzony 19 maja Światowy Dzień Fair Play (por. www.worldfairplayday.org).

PROPOZYCJE PNWM

Zbiór metod: Animacja językowa na sportowo (wersje językowe: polska, niemiecka, francuska, angielska)

Rozmówki polsko-niemiecko-ukraińskie na spotkania sportowe i nie tylko: Drei Друзі z boiska

Karty do gry: Piłka w grze (wersja polsko-niemiecka)

Wyszukiwarka metod: Pomysłodzielnia

PRZYKŁAD DOBREJ PRAKTYKI

Projekt: „#RedCardForExtremism”

Partnerzy: Klub Sportowy Beniaminek 03 (Starogard Gdański), SC Aleviten Paderborn e.V. (Paderborn)